CANVER YAZDI : HERAKLEİA PONTİKA’NIN ADAŞLARI-2

(Geçen Sayıdan Devam)

Bunlardan ilki, yemyeşil coğrafyası ile Makedonya’nın, bir zamanlar, Büyük Önderimiz Atatürk’ün de okuduğu; Askeri İdadi binasının bulunduğu Manastır kentinde… Bu bina günümüzde müze; Atatürk Müzesi ve Manastır Kent Müzesi’ne ev sahipliği yapıyor. Bizim manastır dediğimiz, Makedonlar’ın Bitola’sında, şehri ziyaret edenler bir dönemin Yugoslavya devletinden yadigar Zastava marka küçük otomobilleri görebilirler. Bitola’nın kent dışında da bir Herakleia antik kenti var: Heracleia Lyncentis…

MÖ 4.yz.ın ortalarında Makedon Kralı II. Philip tarafından kurulmuş… Oğlu Büyük İskender de burada doğmuş. Dünyanın yekpare en büyük yer mozaiğini barındırıyor… Bunda canının derdine düşmüş bir boğanın can havliyle aslana saldırısını görmek insana; yaşamın önemini ve canın ne denli tatlı olduğunu anımsatıyor… Antik kent Tito döneminde ulusal duyguları uyandırmamak için toprak altında bırakılmış, şimdilerde birçok kısmı gün ışığına sunulmuş…

Bir zamanlar televizyon ekranlarında gösterilen ‘Elveda Rumeli’ dizisinin çekildiği ‘Pürsıçan’ köyü de Manastır’a neredeyse yürüme mesafesinde… Buraya gidenlerin görmesini öneririm…

Sicilya’nın güney kıyısında MÖ 500’den önce Sparta’lı koloniciler tarafından kurulmuş olan ve MÖ 406 yıllarına doğru Kartaca’lıların denetimine giren Herakleia Minoa bir başka adaşımız…

Yunanistan’da Thermophylai geçidinin yakınında stratejik bir noktada MÖ 426’da Sparta’lılar tarafından kurulmuş olan, MÖ 371’den sonra Oetaenler’in en büyük kenti haline gelen Herakleia Trakhinia da öyle…

Bir de İtalya’da, Napoli kentinin yanı başında yer alan meşhur Pompei antik kenti ile birlikte, 23 Ağustos 79’da Vezüv yanardağının hışmına uğrayan Herculaneum antik şehrini zikretmek gerekir. İtalyanca’da Ercolano olarak ünlenir. Pompei’den çok küçük antik bir Roma kasabası olan Herculaneum, zamanında zenginlerin kullandığı bir deniz kıyısı sayfiyesi ve ticaret limanıymış. Romalılar’ın Herkül’üne ithafen kurulmuş. Kent kütüphanesi ile ünlüymüş…

Roma’nın zevk şehirlerinden biri olarak biline Pompei’de, zengin ve edepsiz Romalılar, hayatın tadını çıkarırlarken, bununla da yetinmeyen yüksek sosyete, dönemin en lüks tatil beldesi olan Herculaneum’daki yazlık evleriyle birbirlerine hava atarlarmış… Kent soylu ve zenginlerin rahat etmeleri üzerine kurulmuş… 1709’da Prens d’Elboeuf, deniz manzaralı bir villa inşa ettirirken, Herculaneum kentinin tiyatrosuna ulaşılınca keşfedilmiş… Şehir halkı Vezüv’ün lavları ve külleri altında hayatlarını kaybetmişler…

Herakleion ( Iraklion ); Girit adasının en büyük kenti ve limanı olan Kandiye’nin eski adıdır. Adanın kuzeybatısında, eski Minos uygarlığının başkenti olan Knossos’un hemen kuzeydoğusunda yer alır. Adı, büyük olasılıkla aynı yerde kurulmuş olan eski Roma limanı Heracleum’dan gelmektedir.

İtalya’da bugün Policoro yakınındaki Lucania’da bulunan Herakleia kentini ise MÖ 433’te Tarentium’lular kurmuş. MÖ 280’de Epirus ( Epeiros ) Kralı Pyrrhos, Roma Konsülü Rublius Valerius Laevinus’u burada yenilgiye uğratmış. İki yıl sonra Romalılar, Herakleia ile özel bir antlaşma yaptılar. Buna göre kent bir ‘municipium’ ( belediye ) oldu; kentte yaşayanlar da Roma vatandaşı sayıldılar. Burada MS 2.yz.da yaşamış olan dil bilgini Herakleialı Diogenianos’un yapıtından esinlenen İskenderiyeli Hesykhios, ilkçağdan günümüze ulaşan en kapsamlı Yunanca sözlüğü yazmıştır.

Mitolojik ve tarihsel gelişme sürecinde Herakleia kentlerinin adları Ereğli’ye dönüşmüş… Bunda herhangi bir sorun yoksa; bizim Ereğli’mizin yeryüzünde birçok adaş kardeşi var demektir… Uydurma ve zoraki kardeş kentler üreteceğimize, öncelikle bunlarla kültürel bağlarımızı araştırıp, geliştirmeliyiz, Kdz. Ereğlisi kültürel zenginliği adına…

1488 Kez Görüntülendi. Etiketler: can canver » kardeş kentler » kdz. ereğli