CANVER YAZDI : EREĞLİ MÜZESİ’NDE KİBORİUM KEMERİ

admin

Warning: Use of undefined constant user_email - assumed 'user_email' (this will throw an Error in a future version of PHP) in /home/haberhayat/public_html/wp-content/themes/HaberMatikV3/single-kose-yazilari.php on line 34
dogangonullu@gmail.com

KAYNAK: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=bp-E9ua8DX302Kz3iV_9uw&no=5MZm0vVlAPP7Hbws0Rk_4A

Mersin Üniversitesi Sanat tarihi Ana Bilim Dalı mezunlarından Ali Kıpramaz, Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde tamamladığı Ekim 2019 tarihli, ‘’Herakleia Pontike ( Karadeniz Ereğli ) Bizans Dönemi Taş Eserleri’’ başlıklı yüksek lisans tezinde Ereğli Müzesi’nin bahçesinde sergilenmekte olan Kiborium Kemeri hakkında bilgiler vermektedir.

Kiborium Kemeri’ne ait parça üzerinde kırıklar ve aşınmalar bulunur. Ön yüzde, kemer açıklığının üst bölümünde alçak kabartma tekniği ile biçimlendirilmiş karşılıklı iki tavus kuşu yer alır. Tavus kuşları üzerinde görülen kazıma ve ‘champleve’ ( Metal objeler üzerinde, kazılmış kısımlara başka bir madde dökülerek içlerinin doldurma tekniği ) tekniği ile detaylı olarak işlenmiş tüyler ve kuyruklarda aşınmalar sonucu bozulmalar yer almakta, kuşların gaga uçlarında görülen palmet ( yelpaze biçimli bezeme ) motifleri arasında rozet içinde bir Malta haçı kabartması yer almaktadır. İki yanda bulunan profil yüzeyleri üzerinde, sarmaşık dalları aralarında üzüm ve kuş motifleri görülmektedir. ‘Champleve’ ve kazıma tekniği barındıran kompozisyonların üzerinde aşınma nedeni ile bozulmalar vardır. Kiborium Kemeri’nin yan yüzeylerinde tıpkı ön yüzdeki gibi alçak kabartma tekniği, ‘champleve’ ve kazıma tekniği ile detaylı olarak işlenmiş birer tavus kuşu motifi bulunur. Tavus kuşlarının gövde arkasında yer alan yan profil yüzeyleri, ön cephedeki yan profillerde görülen bezeme kompozisyonu ile aynıdır. Buna göre sarmaşık dalları arasında yer alan üzüm salkımları ve kuş motifleri profilli kenarı kaplayacak şekilde işlenmiştir. Üzüm taneleri üzerinde ‘champleve’ tekniği kullanılmıştır.Üst bölümde ince kenarlı çerçeve üzerinde yer alan profilli kenarın bir kısmında kazıma tekniği ile yapılmış yazı metni bulunmaktadır. Aşınmalardan dolayı net olmayan metinde muhtemelen; ‘’Bunu… yaptı’’ ifadesi yer almaktadır. Yan yüzde yer alan tavus kuşlarından biri diğer motiflerden farklı olarak tek ayağı havada işlenmiştir. Diğer ayağının ince dışbükey profilli zemine bastığı görülürken bu alanın altında yer alan daha geniş profilde ise baklava dilimleri ve dikdörtgen planlı geometrik süslemeler kemer boyunca tekrar eder. Her iki yan yüzde de tavus kuşlarının baş hizasından itibaren kırıklar vardır. Kiborium Kemeri’nin iç yüzeyinde rozet içerisinde bulunan Malta haçı ve Latin haçı motifleri yer alır. Sarmaşık dalı arasında yer alan üzüm salkımı ve kuş motifleri, kemer alt yüzeylerinde de tıpkı dış cephedeki kenar profillerde olduğu gibi kazıma ve ‘champleve’ tekniği kullanılarak işlenmiştir. Kemer Erken Bizans dönemi yapımıdır.