logo

CANVER TARİHE IŞIK TUTMAYA DEVAM EDİYOR


DR. CAN CANVER

Warning: Use of undefined constant user_email - assumed 'user_email' (this will throw an Error in a future version of PHP) in /home/haberhayat/public_html/wp-content/themes/HaberMatikV3/single-kose-yazilari.php on line 34
cancanver7@gmail.com

Herakleia Pontika’nın, MÖ VI.yz.da iskan edilmeye başlandığını biliyoruz. Günümüzde Kdz Ereğlisi, Batı Karadeniz Bölgesi’nde Zonguldak iline bağlı sahil ilçesidir. Adının yarı tanrı Herakles’e dayandığını ve Herakleia / Heraklea olarak antik kaynaklarda geçen kentimizi eş isimli diğer kentlerden ayırmak için, Pontos Heraklası ya da Karadeniz Herakleası denildiğini de biliyoruz. Ereğli’miz, XVII-XIX.yz.larda da; Irakliye, Arakliye, Bender Ereğli ve Bahr-i Siyah Ereğli gibi adlarla da isimlendirilmiştir.

Hellenistik Dönem’in Batı Karadeniz sahilindeki en önemli antik sitesi olan bu kent hakkında ilk defa Herodotos; Promathidas, Amphitheos, Nymphis, Apollonius Rhodius, Memnon ve Dometios Kallsitratos gibi antik tarihçiler bilgi vermişlerdir.

Uzun bir dönem tarihi noktada ilgi görmemiş kentimiz… Bölgeye gelen seyyahlarca yeniden gündeme taşınmış ve 1882, 1885’te H. Schneiderwirt tarafından da ‘Heraclea am Pontos, Heiligenstadt’, ‘Das Pontische Heraklea’ adlı iki eserle yeniden hatırlatılmıştır.

Daha sonraki yıllarda W. Hoepfner’in, S. M. Burnstein’ın, Bittner’in ve Tayfun Akkaya’nın çalışmaları Ereğli’mizin tarihi ve arkeolojisi hakkında doyurucu bilgiler sunmuştur, bizlere…

Lykius Nehri kıyısında ve Tieion kentine 38 mil uzaklıkta olan Herakleia kentinin tam olarak ne zaman kurulduğu bilinmemekle birlikte, MÖ 560 / 554 yıllarında Megaralılar tarafından kurulduğu düşünülmektedir.

Herakleia, MÖ IV.yz.ın ikinci yarısından itibaren, Pers hakimiyetinin zayıflamasına paralel olarak büyük bir gelişme göstermiş, komşu toprakları hakimiyeti altına almıştır. Bu dönemde halk en refah dönemini yaşamış. Kentte MÖ 364 yılına kadar ‘oligarşik’ bir yönetim biçimi hakimken Pers yönetimi kente ‘tiran’lığı getirmiş… Ancak MÖ 420 yılından MÖ 370’e kadar Ereğli, ‘demokrasi’ ile yönetilmiştir.

Yunan filozofu Platon’un öğrencilerinden Klearkhos ( MÖ 464-352 ), Herakleia’da ‘tiranlık’ kurup, ilk iş olarak çiftçilere topraklarını yeniden dağıtıp onların borçlarını silmiştir. Onun ölümünden sonra da kent zenginliğinden bir şey kaybetmemiştir.

MÖ 305 yılında Kraliçe Amastris’in kocası Dionysios’un ölümüyle kent gelişimini sürdürmüş… Ancak kraliçenin iki oğlu tarafından öldürülmesi sonucu Amastris’in ikinci kocası olan Traklar’ın  idaresine geçen kentte halk, MÖ 281 yılında ayaklanmış ve kent surları yıkılmıştır. Böylece ‘cumhuriyet’ idaresine adım atılmıştır.

Herakleia halkı, göçmen-yerli, Grek-Barbar, soylu-halk, efendi-köylü, zengin-fakir olmak üzere çok renkli bir sosyal yapı gösteriyordu. Kentte caddeler, sur duvarları, liman yakınında resmi binalar, akropoliste saray ve diğer yapılar, belediye binası, tapınaklar, su kemeri, ‘gymnasium’, kütüphane ve tiyatro yapıları varmış… Kentin sur duvarları dışında da bir Pazar kurulduğu anlaşılmaktadır… Bu da kentin Roma döneminde yaşadığı refahın ve kültürel zenginliğin ifadesi olarak kaynaklarda yerini almıştır.

MS II.yz.da Herakleia’da imar faaliyetleri için belli miktar para ile İmparator Traianus için birtakım yapılar ve onun adını taşıyacak spor alanlarının inşa edildiği anlaşılmaktadır.

Herakleia Pontika, bu yükseliş dönemlerinde kendine bağlı kentçikler de kurmuştur. Kdz Ereğlisi’nin yaklaşık 15 kilometre kadar güneyinde yer alan Alaplı’nın eski Kales olduğu düşünülmektedir. Herakleia ile Psylla ( Çatalağzı ) arasında olduğu düşünülen diğer bir kent ise Moline’dir.

Herakleia yakınlarında olduğu bilinen ancak yeri tam olarak söylenemeyen diğer kentler ise; Agamos, Aguia, Akonai, Kynna, Nipo, Posideon ve Priola’dır…

Paylaşın:
Etiketler:
Share
1465 Kez Görüntülendi.
#

SENDE YORUM YAZ

İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK DİĞER KÖŞE YAZILARI

  • KAMPANYALAR AGRESİFLEŞTİ!

    26 Mart 2024 Ekonomi, Genel, Gündem, KÖŞE YAZILARI, Tüm Manşetler

    . “RANT ÇETELERİ… KAOS HAREKETLERİ… KARMAŞADAN MENFAAT… PROJE ÇÖPLÜĞÜ… KİRLİ HESAPLAR… HOROZ DÖĞÜŞÜ…SÜNEPE…” ! Yukarıdaki tırnak içindeki kelimeleri (23 Mart 2024 itibarı ile) Kdz. Ereğli Belediye Başkan Adayların seçim kampanyaları söylemlerinden (objektif olmaya özen göstererek) seçtim. Yerel seçimlere az bir zaman kala Kdz. Ereğli belediye başkan adaylarının kullandığı dil de seçmeni endişelendiren boyutta agresifleşti! Yerel ekonomi-politiğin mecrası da bu söylemlere göre şekillenince, demokrasi gereği derdine çare arayan halk...
  • BAŞKAN POSBIYIK’A “COŞAR” ÖNERİMDİR!

    22 Mart 2024 Ekonomi, Genel, Gündem, KÖŞE YAZILARI, Tüm Manşetler

    . İsmimin ‘Doğan’ olması hoş bir tesadüf olsa gerek. Zira keskin “Doğa” dostu olduğum bilinir. Bugün (21 Mart 2024 Perşembe) akşam saatlerinde Kdz. Ereğli Belediye Başkanı Halil Posbıyık’ın daveti üzerine ilçedeki gazeteci dostlarla birlikte ‘Tohum Bankası’ açılışına katıldık. Ereğli’nin ender düzlük alanlarından olan Delihakkı mevkiinde belediyeye ait 40 dönümlük arazide 6 ayrı serada sürdürülen Ata Tohumu Projesinin adeta doğurduğu Tohum Bankası, aslında büyükçe bir konteynır ölçülerinde ve raflarda ürünler ile etiketleri olan b...
  • CANVER YAZDI: ÇANAKKALE DENİZ ZAFERİ

    17 Mart 2024 Ekonomi, Genel, Gündem, KÖŞE YAZILARI, Tüm Manşetler

    .    Çanakkale Muharebeleri, deniz cephesini oluşturan 18 Mart 1915 ‘ Deniz Savaşı ’ ve onu izleyerek Gelibolu Yarımadasında geçen ‘Kara Savaşları’,dünyanın en modern ve en güçlü si- lahlarıyla donatılmış en büyük zırhlı armadalarının cehennemi bombardımanları altında, karşı- lıklı 25-30 m.yi geçmeyen  siperlerde, boğaz  boğaza, göğüs göğüse geçen ve harp tarihlerinde benzeri görülmemiş, baş  döndürücü ve Türkler  için adeta var olmak ya da yok olmak gibi bir büyük mucizeler zinciri olmuştur. Çanakkale Muharebelerini hazırlayan neden...
  • DOĞAN GÖNÜLLÜ YAZDI : ÜNYE ÇALIŞTAYI NOTLARI…

    13 Mart 2024 Ekonomi, Genel, Gündem, KÖŞE YAZILARI, Tüm Manşetler

    Tüm iletişim ve Medya Federasyonu(TİMEF) Başkanı Şakir Gürel’in, Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü işbirliği ile Ordu’nun şirin ilçesi Ünye’de düzenlediği “Medya’nın Deprem ve Afet Dili Çalıştayı”na katılım daveti alınca meslektaşım Fikri Kapan’la çantaları toplayıp eşlerimizle birlikte yola koyulduk. Merkezi Ankara’da olan TİMEF’in başkan yardımcısı olsam da uzaktan fazla desteğim olamıyor ama TİMEF, Yönetim Kurulu Başkanı Şakir Gürel ve Yardımcısı Sultan Tapdık sayesinde öteden beri önemli projelere imza atıyor, mesleki etkinli...